Залуу цагийн гэнэтийн учрал нэг насны чиг болох учир бий

Өчүүхэн, өдөр тутмын явдал судалгааны ажлын шалтгаан хийгээд дуудлага болох
тохиолдол олон байдаг. Мэдээж хэрэг, уг хүн соргогоор тэрхүү боломжийг шүүрч ашиглаж чадвал
шүү. Физикч Фарадей ном хавтаслагч байхдаа архины ганц шил ашиглаж цахилгааны туршилтыг
анх хийжээ.Жирийн ажилчин хүн шинжлэх ухаанд зориглох нь нэлээд содон явдал боловч, түүний
шалтгаан өчүүхэн бага зүйлээс улбаатай байлаа. Нэг удаа Фарадей нэвтэрхий толь бичигний
хавтасхийж байсан өгөөд тэнд "цахилгаан" гэсэн бүлэг байхыг санаандгүй анзаарчээ.
Сонирхолтой байсан тул тэр хэсгийг байн байн уншдаг байсан бөгөөд тэднийд хааяа вангийн
шинжлэх ухааны хүрээлэнгийн гишүүн нэг хүн ирдэг байлаа.
Тэрээр ажилчин залуу цахилгааны асуудал сонирхож байгааг мэдэж хүрээлэн дээрээ
очиж лекц сонсох боломж олгожээ. Тун удалгүй Фарадей тийш очиж, эрдэмтэн Дейбийн
цахилгааны тухай лекцэнд суусан байна. Тэрээр лекц тэмдэглэсэн дэвтрээ түүнд үзүүлтэл Дейби
түүний тэмдэглэл шинжлэх ухааны хувьд яв цав зөв болсныг анзаарчээ. Тэр үед Фарадейг ердийн
л ажилчин хүн гэдгийг сонсоод бүр ч гайхсан гэдэг.
Фарадей шинжлэх ухааны судлалд сонирхолтой гэдгээ илэрхийлэхэд нь Дейби энэ бодлоо
орхихыг түүнд ятгаж байсан удаатай. Гэвч нэг мэдэхэд залуу хүүгийн эргэлт буцалтгүй халуун
хүсэлд цохигдож, түүнийг туслахаа болгон вангийн шинжлэх ухааны хүрээлэнгийн ам бүл нэгэн
гишүүнээр нэмэгджээ. Дейби ч өөрөө, угтаа эмийн санчийн шавь байсан бөгөөд түүний бүтээл
ийнхүү Дейбигээс дутахгүй ухаалаг, ном хавтаслаач залуу Фарадейд
уламжлагдсан ажээ.
Францын эрдэмтэн Кюбиэр туйлын зөв тодорхой, няхуур, шургуу, ажиглах хараа бүрдсэн
хүн байв. Байгалын шинжлэлд татагдсан шалтгаан нь хүүхэд байхдаа Вьюхоны бичсэн нэг номтой
учирсан явдал байлаа. Тэрээр уг номын зургийг буулган авч, номонд тайлбарласан ёсоор өнгөөр
будаж хичээллэсэн ажээ. Бас сургуулийнхаа багшаас Линнерын "System of Nature" номыгбэлгэнд
авсан бөгөөд эл ном тэр цагаас хойш арав гаруй жилийн турш түүний ширээний ном байсан гэдэг.
Кюбиер 18 настайдаа Норманж мужид айлд гэрийн багшаар очсон байна. Тэднийх далайн эрэг
хавьд байсан тул гайхамшигт далайн амьтдын амьдралын хэв маягийг бүр ойрхноос ажиглаж
чадах болжээ. Нэг өдөр элст эргээр зугаалж явтал нэгэн наймаалж усны захад хэвтэж байлаа.
Тэрээр тэрхүү ховорхон хэлбэртэй амьтныг сонирхож түүнийг задлан үзье хэмээн гэртээ авч
иржээ. Ийнхүү зөөлөн биет амьтны судалгаа нь эхлэсэн түүхтэй. Энэ судалгаагаараа тэрээр сүүлд
нь өндөр алдар хүндэд хүрсэн билээ.
Кюбиер судалгаандаа хэрэг болох нэг ч гарын авлагатай байсангүй. Гагцхүү их байгаль
гэгч агуу их сурах бичиг тийнхүү хуудсаа нээгээд түүнийг хүлээж байсан байна. Тэрээр нэгд
нэгэнгүй няхуур ажиглах чадвараа соргог ашиглаж одоогийн далайн амьтдын анатоми болон
чулуужилт хоёрыг харьцуулсан судалгаагаа үргэлжлүүлсээр гурван жилийн дараа далайн амьд
амьтдын цоо шинэ системийн хуулийн үндсийг тавьсан билээ. Энэ судалгааныхаа ачаар залуу
биологич Клобиерын нэр удалгүй дэлхий дахины анхаарлыг татах болсон гэдэг.

З.Биеэ даан алхах хүнд ялах боломж олддог.

Бололцоог барьж авч, тохиолдлын учралыг ямар нэг зорилготойгоор ашиглаж явах нь амжилтын
нэг томоохон нууц юм. Жонсон гоц авъяасын хүчийг "өргөн салбарыг элгэндээ тэврэх агуу оюун
санаа гэнэт учрах тодорхой чиглэлийг ч эзэмдэх чадвартай байдаг" гэж тодорхойлжээ. Өөрийн
хүчээр гарцаа сэтлэж нээе гэх хүнд түүнд тохирох бололцоо заавал гарч ирдэг. Ойр хавьд боломж
байхгүй байлаа ч түүнийг өөрийн хүчээр бий болгож болдог ажээ.
Шинжлэх ухаан, урлагт маш том бүтээл туурвигчид бүгдээрээ л их сургуульд сурч музей,
галерей сэлтэд орж чадах боломжтой орчинд амьдарч байгаагүй. Агуу их технологич, зохион
бүтээгч нар заавал мэргэжлийн эрдэм шинжилгээний байгууллагад боловсрол олсон байх албагүй.
Ийм болохоор тав тухтай байгууламж, тоног төхөөрөмжөөс илүү,харин бүр хэрэгцээ л нээлтийн эх
бөгөөд, бэрхшээл зовлон агуу их үр дүнг төрүүлэхийн үнэн сургууль байдаг
гэж хэлж болох юм.
Шилдэг судлаачдын дотор үнэхээрийн ердийн багаж хэрэгслээс өөр юмгүй хүмүүс олон
байжээ. "Муу дархны багаж их" гэж үг бий. Гайхамшигтай үр бүтээл төрүүлэх нь багаж зэвсгийн
сайн мууд биш, тэр хүний өөрийнх нь боловсронгуй технологи болон хичээл
чармайлтад оршино.
Английн нэгэн алдарт зураач өнгө будгийн зохицолд гайхамшигтай авъяастай бөгөөд
түүний нууцыг асуухад "би зургийн хэрэгсэлдээ толгойгоо хольж нийлүүлдэг юм" гэсэн гэдэг.
Шотландын эрдэмтэн Фергсон жирийн ганц тонгорго барьж суугаад гайхал төрүүлмээр нарийн
хийцтэй модон цаг зэргийг бүтээсэн ажээ. Хэн гуайд ч ганц тонгорго байдаг боловч тэр бүр түүн
шиг юм бүтээдэггүй.
Химич Блейк ус хийсэн тогоо, хоёр ширхэг "халуун хүйтнийг хэмжигч"-ийг ашиглаж
нээлт хийжээ. Гэрлийн найрлага болон өнгөний гарлыг нээсэн Ньютон ч призм, линз, нэг ширхэг
нимгэн цааснаас өөр хэрэгсэлгүй байсан билээ.
Олон тооны нээлтээрээ шинжлэх ухааны хөгжилд гавьяа байгуулсан Урастоны ажил руу гадаадын
нэртэй эрдэмтэн сураглаж очоод судалгааны ажлын өрөөгөө үзүүлээч гэж хүсчээ. Урастон
жижигхэн кабинетад зочдыг дагуулж очсон бөгөөд түүний ширээн дээр хуучин цайны гүц байх ба
дотор нь энгэрийн цагны нүүрний шил хоёр гурван ширхэг болон шалгах цаас, жижигхэн сорогч
(химийн туршилтын багаж, гаазны дөлөнд агаар соруулахын тулд шулуун өнцгийг махийлгасан
металл сав) зэрэг байлаа. Тэрээр эдгээр багажийг хуруугаараа заагаад:"Миний судалгааны өрөө
бүхэлдээ байгаа энэ дээ" гэжээ.
Нэгэн алдартай зураач галын шилээврийн хугархай, пүнзний хаалга хоёроор бийр,
дэлгэцээ орлуулж байжээ.
Зураач Бьюк залуудаа жижиг өрөөнийхөө ханан дээр цэрдээр зураг зурж дасгал хийдэг
байв. Бэнжамин Вестийн хамгийн анх хэрэглэж байсан бийр нь, тэрээр өөрөө муурны сүүлний
үсээр хийсэн эд байжээ. Франклин хоёр ширхэг мод болон торгон алчуураар „цаасан луу ,, хийж
түүнийгээ хөөргөн аянгын үүлнээс цахилгаан хүлээж авч чаджээ. Вутт, нас барсан хүний шарилд
задлан шинжилгээ хийхийн өмнө судсанд нь тариа хийдэг тариурын нэгэнт хэрэглэчихсэн хуучин
хэрэгсэлий гэмчээс нь гуйн авч ашиглаж анх уурын тэрэгний загвар хийсэн гэдэг. Иймэрхүү
жишээг тоолж баршгүй.

can't stop laughing

http://www.youtube.com/watch?v=26a8JITwImQ&feature=related

Мянган жилд ганц тохиох учралыг амьдруулах самбаа

Америкийн эрдэмтэн, улс төрч Бэнжямин Франклин аянгын эх бие нь цахилгаан болохыг
туршлагаар баталжээ. Гэвч тэр үед хүмүүс "энэ чинь чухам юунд хэрэг болох юм бэ" хэмээн
шоолжээ. Тэгэхэд Франклин: "Хүүхэд ямар хэрэгтэй юм бэ гэж асуух нь уу? Одоо хүүхэд ч гэлээ
тун удахгүй гайхамшигтай хүн болохыг хэн байг гэх вэ"гэж хариулжээ.
Италийн биологич Гарбани яст мэлхийн хөлийг төрөл өөр металлд зэрэг хүргэхэд булчин
ньтатвалздаг болохыгтогтоожээ. Гэвч тэр үед энэ бол онцын хэрэгцээгүй зүйл гэж үзээд, тэнд
цахилгаан Дамжуулах технологийн үүсэл оршиж буй гэж төсөөлсөн хүн байсангүй.
Хүмүүс газрын гүнээс ус хутгаж, тээрэм хөдөлгөж, үйлдвэрт бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж,
усан онгоц, машин давхиулна. Энэ бол халууны улмаас тэлэгдсэн усны дуслын хүч, өөрөөр хэлбэл
уур ашиглагдсны үр дүн юм. Металл данхны амнаас уур савсаж гарах нь бидэнд хэзээний дассан
үзэгдэл билээ. Гэвч нарийн бүтээгдсэн механизмын дотор энэхүү уурыг ашиглавал хэдэн зуун
мянган морины хүчээр тооцогдох их хүчийг гаргадаг ажээ.
Мэдээллээс үзэхэд Лондонд хоригдож байсан Маркиз Уста халуун ус хийсэн савны таг
хол шидэгдэхийг хараад тохиолдлоор уурны хүчийг анхаарч эхлэсэн гэдэг. Тэрээр өөрийн
ажиглалтын үр дүнг "Нээлтийн эрин" (Century of Invention) хэмээх номондоо нэгтгээд хэвлүүлсэн
юм. Энэ ном хэсэг хугацаанд судлаачдын гарын авлага байж, удалгүй нэр бүхий эрдэмтэд судлан
уурын хөдөлгүүр бүтээсэн билээ.
Ньюкомены уурын хөдөлгүүр Глазгогийн их сургуульд хадгалагдаж байсан ба түүнийг
засварлахыг Уатт гэгчээс гуйжээ. Энэхүү гэнэтийн тохиолдол түүнд мянган жилд ганц тохиох
шанс олгосон гэдэг.Юу гэвэл тэрээр энэ хөдөлгүүрээс санаа авч, бүхий л амьдралаа зориулж байж,
өндөр чадвахитай уурын механизм бүтээж чадсан билээ.