Сэтгэлд амьдарсаар байх залуу цагийн сургааль

 
Эцэг эхийн араншин нь үйлдлээр дамжиж хүүхдийн зан авирт тусдаг билээ. Өдөр бүр
илэрч байдаг эцэг эхийн хайр энхрийлэл, сахилга бат, хичээл зүтгэл, өөрийгөө эзэмдэх сэтгэл зэрэг
нь чихээрээ сурсан мэдлэг мартагдаж арилсан хойно ч хүүхдийн сэтгэл зүрхэнд амьдарч, түүний
үйлдлийг шийдэж өгч байдаг юм.
Эцэг эхийн үггүй үйл хөдөлгөөн, харц хүртэл заримдаа хүүхдийн зан араншинд хэзээ ч
мартагдахааргүй сэтгэгдлийг тарьж суулгадаг билээ. Сайн эцэг эхийн амьдралын замналыг санаж,
муу уруу татлагыг тэвчин тасалсан хүн тиймгүйгээсээ их байх учиртай. Тэд нар лавтай ичгүүргүй
үйлдэлд автагдан, буруу муухай бодолд хөтлөгдвөл, эцэг эхийнхээ үзэсгэлэнтэй сайхан дурсамж
юуг хиртүүлэх болно гэж өөртөө тангарагласан болов уу.
Буяны үйлстэн Бакстон хэргэм зэрэгтхүрсэн хойноо өөрийнхөө ээжид хаяглаж явуулсан
захидалдаа: "Хүүхэд байхад ээжээсээ сурсан зөв сэтгэл хийгээд ёс суртахуунлиг байдал хэмээх
сайхан сургамжийг одоо ч гэсэн огтхон ч мартдаггүй юм. Ялангуяа бусдын тулд ямар нэгэн зүйл
хийж өгье хэмээх үед ээжийнхээ бахархал болсон сайхан сэтгэлийг хүчтэй мэдрэхгүй байж
чаддаггүй билээ" гэжээ.
Бакстон бас, өөрт нь ач тус хүрггэсэн агнуурын газрын манаачид ч талархлын сэтгэлээ
илэрхийлэхээ мартаагүй ажээ. Залуу байхдаа Бакстон тэр эртэй ан хийж, морь унан зугаалдаг
байжээ. Тэр эр бичиг үсэгт тайлагдаагүй байсан ч төрөлхийн хар ухаанаар баян хүн байсан.
Бакстон хожим ингэж өгуулсэн байдаг.
"Түүний бусдаас давуу чанар бол зөв сэтгэл, алдар хүндлэлийг амьдралынхаа итгэл болгож
байсан явдал юм. Миний ээж эзгүй үед ч, ээжид мэдэгдэхэд ч эвгүй үг хийгээд үйлийг ердөө ч
гаргадаггүй байсан. Хэзээ ямагт өндөр дээд хиргүй тунгалагийн жишээ загвар мэт байж, бидний
залуучуудын сэтгэлд цэвэр ариун, эрхэмсэг оюун санааг цутгаж өгсөн билээ. Миний хувьд тэрээр
амьдралын минь хамгийн анхны, бас хамгийн сайн багш байсан" гэжээ.
Дээр өгүүлсэнчлэн хүмүүний үг яриа, үйл хэрэг эцэстээ ямар нэгэн хэлбэрээр бусад хүнд шингэж
байдаг. Тэр бол цохиж арилгахад бэрх хөдөлшгүй баримт мөн. Ямар ч хүн байсан бидний
амьдралд их ч бай, бага ч бай жишээ нөлөөгөө үзүүлсээр нэг л мэдэхэд нөлөөлчихсөн байдаг.
Гайхалтай үг яриа, үйл ажил,үгс нь эцсийн дүнд үр дүнгүй зүйл мэт байлаа ч хэзээд хүний
сэтгэл зүрхэнд амьдарсаар байдаг. Муу муухай үйл ажил, үгс ч мөн адил юм. Шальдар бульдархан
хүнд хүртэл тэрхүү үг яриа, үйл ажил нь сайн загвар, муу загварын аль нэгнэээр тусаж байдаг.
Хүний оюун санаа арилж үгүй болдоггүй. Тэр бидэнтэй хамт амьдарч, бидэнтэй хамт алхаж
байдаг. Улс төрч Дейзлейр хамтран зүтгэгч Ричард Гобден нас нөхчсөнд эмгэнэн парламентын
доод танхимд хэлсэн үгэндээ:
"Гобден талийгаач болсон авч одоо ч гэсэн парламентын гишүүдийн нэгэн байсаар байна.
Парламент тарах, сонгогч түмний адайрлал, бас цаг хугацааны явцтай хамаагүйгээр эрхэм нөхөр
маань бидний сэтгэлд үүрд мөнх амьдарсаар байх бизээ" гэжээ.
Дейзлерийн үгэнд тодорхой буйчлан хүний амь нас үхлээр огтхон ч тасардаггүй. Энэ хорвоод
ганцаархнаа амьдарч буй хүн үгүй юм. Нийгэм дотор хүн заавал хэлхэлдсэн барилдлагаат
харилцаанд байж, хүн бүрийн үйлдлийн сайн муу нь одоо үе, ирээдүйн нийгмийн бүхий л аз
жаргал мандал бадралыг савлагаанд оруулж байдаг.
Одоо үеийн үндэс өнгөрсөн үеийн дотор байж, өвөг дээдсийн амьдрал хийгээд загвар
бидэнд эдүгээ ч гэсэн асар их нөлөө үзүүлж байдаг. Түүний зэрэгцээ бидний өдөр тутмын үйлдэл ч
үр ач нарын зан араншин төлөвшихөд зориулагдаж байдаг юм. Орчин цагт амьдарч буй хүн
болбоос өмнөх олон үеийн соёлоор боловсорсон үр жимсээс өөр юу ч бишээ, түүний хамт тэрээр
нэлээд холын өнгөрсөн цаг хийгээд алсын алс ирээдүйтэй үйлдэл, загвар хоёрыг холбох
соронзонгийн уүргийг хүлээж байдаг билээ.
Хүмүүний үйлдэл бүрэн төгс мөхдөггүй. Тухайлбал бие махбодь манан будан лугаа адил
сарнин арилж үгүй боловч сайн муу үйлдэл өөр өөрийнхөө таарч тохирсон үр дүн бий болгож,
ирээдүй үед нөлөө эрхшээлээ үзүүлж байдаг билээ. Хүмүүн амьд явж, амьдрахын хамгийн том
үүрэг хариуцлага болоод тарих аюул нь үнэн хэрэгтээ энэхүү нэн чухал, хөдөлшгүй баримтаас
урган гардаг билээ.

Гайхамшигтай учрал-Хүмүүний амьдралын багш, нөхөр, ширээний ном

Хүний амьдралын бэлгэ тэмдэг болох "юм хэлдэггүй тоо ширхэггүй загвар"-ын тухай

Загвар гэдэг бол үг хэлгүйгээр биднийг сурган удирдах нэртэй багш юм. Зүйр цэцэн үгс,
сургааль үг ч лавтайяа бидний урагшлах ёстой замыг зааж өгдөг билээ. Гэлээ ч үнэн хэрэг дээр
хүнийг хөтөлдөг зүйл бол юм хэлдэггүй, тоо ширхэггүй загварууд, өөрөөр хэлбэл амьдралыг эргэн тойрон хүрээлэх бодит байдлын жишээ юм. Сайн сургааль үгэнд тэр хэрийн чухал зүйл байх авч, сайн загвараас шалтгаалахгүйгээр эцсийн дүнд төдий л үр дүн үгүй. Хүмүүсийн дотор "Миний хэлснээр хий, миний хийх ажлыг дуурайх гээд хэрэггүй" гэхчилэн ярих нь олонтоо байдаг ч, жинхэнэ бодит амьдралын туршлага дээр үг ярианаас үйл хөдлөл нь илүү чухалчлагддаг юм.
Хүн хэн ч байлаа, их ч бай бага ч бай, чихнээсээ илүү нүдээр дамжсаныгаа сайтар ухааран ойлгож байдаг. Бодитоор харсан зүйл, тэр нь хэчнээн өчүүхэн бага зүйл байсан ч зөвхөн уншиж, сонссон зүйлээс хавьгүй гүнзгий сэтгэгдэл төрүүлдэг.
Ялангуяа бага залуу насанд энэ шинж хүчтэй байх бөгөөд "нүд бол мэдлэгийг эзэмшихийн үүд хаалга мөн" гэхэд хэлсдэхгүй буй за. Хүүхэд үзсэн харсан зүйлээ юуг ч байсан ухамсарлалгүйгээр дуурайдаг юм. Хорхой шавьжны бие идсэн өвснийхөө өнгөтэй адилхан
байдагчлан, хуүхэд нэг л мэдэхэд хавь орчныхоо хүмүүстэй адил төстэй болдог ажгуу.
Гэрийн хүмүүжил нэн чухал гэж хэлцдэгийн учир үүнд байна. Сургуулийн сурган
хүмүүжил хэчнээн ашиг тустай ч гэр бүлд илэрхийлэгдэж буй жишээ загвар нь хүүхдийн зан
араншингийн төлөвшилд хавьгүй их нөлөө үзүүлдэг. Гэр бүл бол нийгмийн талст бөгөөд
иргэнлэгчанарын цөмийг бүрдүүлж байдаг. Бидний нийтлэг хувийн амьдралыг эзэмдэж байдаг
заншил, сүсэг бишрэл,үзэл баримтлал нь цэвэр ч зүйл байсан, бохир ч зүйл байсан гэр бүлийн
дотор л өсч төлжиж байдаг. Төр улс хүүхдийн өрөөн дотор төрж мэндэлдэг. Онол бодролын
томоохон хэсэг гэр бүл дотор өсч бойждог. Бас хамгийн өндөр дээд хайр ч айл бүрийн тулганд
төрдөг юм шүү."Нийгмийн дотор бидний харьяалагдаж буй хамгийн бага нэгж, өөрөөр хэлбэл гэр бүлийг хайрлах явдал нь нийгмийг бүхэлд нь хайрлах хамгийн анхны алхам юм" гэж улс төрч Бак өгүүлжээ. Шийдмэг сэтгэл жижигхэн гэр бүлийн хайраас эхэлж улмаар өргөжин, удалгүй дэлхийг бүхэлд нь бүрхэн нөмөрдөг билээ.